MET DE ROBOTSTOFZUIGER ER VOL TEGENAAN
Anne Neuteboom
Effe niet met je mening
★★★★
Jacques J. D’Ancona, 2 november 2022,
Atlas Theater Emmen,
We moesten even bijkomen. Een zelfstandig kunstenaar bekent dat ze van de overheidssteun tijdens de lockdown een robotstofzuiger heeft gekocht… Anne Neuteboom huppelt een tikje bedremmeld de vloer op.
Het is snel duidelijk dat ze onder dezelfde naam verschijnt als ‘het cabaretmeisje’, dat in 2016 optrad in de schouwburg van Vledder. Niks cabaret. Wat ze uithaalt is treffend, gedurfd, en voorzien van theatraal opgetuigde wendingen. Er zit iets achter. In de relatie met het publiek komt ze met een bindende, doch vertrouwelijke afspraak. “Wat er tussen deze vier muren voorvalt, blijft onder ons. Daar is het veilig.” De speurtocht naar de culturele elite en een doel in het leven start.
Het is de zaal toegestaan te reageren. Hoewel, met een beperking: Effe niet met je mening. Dat is de titel van het programma. Neuteboom (33) vertelt hoe het na 22 jaar helemaal mis met haar dreigde te gaan. Hoe ze haar leven op de rit had, maar in een split second de bocht uitvloog. Geen werk meer had, het antikraakcircuit als een uitdaging zag. Het traditionele format van netjes geconstrueerde scènes heeft ze afgeschaft. Gebeurtenissen koppelt ze, er is ruimte gecreëerd voor troep, shit, boosheid en teleurstelling. Ze is van de opinies, mits je meegaat met haar stelling dat factoren als gelijk en ongelijk naast elkaar bestaan.
Zelfonderzoek? Vanzelfsprekend. Neuteboom: “Ik heb geen idee wie ik ben…” Wellicht is het haar vluchtstrook. Ze poseert als de getuige van een reeks persoonlijke ervaringen. Om die op te kloppen is de show tot in de details geregisseerd. Als decor liggen vier zitzakken op de vloer. Ze vervullen een functie in het bewegingspatroon, de opzet van een choreografie. In gebaren, in haar intonatie, de stemmetjes en de mimiek, in de loopjes en dansjes bij muzikale fragmenten, acteert ze info en verlangens. Obscuur, desnoods. Een onderwerp als menstruatie-ondergoed was nooit eerder ergens aan de orde, veronderstel ik.
Anne Neuteboom. Een museum op een druilerige dinsdagmiddag ademt de sfeer die zij er deponeert. Verder heeft ze een ingrijpende, hilarische geschiedenis opgebouwd met een oude dame, een fles wijn van 10 euro, Harry Potter en een Miele wasmachine. De feestmuts zet ze op en af. Je mag het zien als een gelaagd, zeer persoonlijk relaas. Intiem, soms ook teder, en knisperend toegespitst op de ambitieuze expressie van een groot ego.
Nogal intensief allemaal. Maar ze is wel zo slim om zichzelf tot de orde te roepen. Had niet gehoeven. Ze pakt je in.